ትላንት አባቴ ሞተ።
ካሁን በኋላ በለመድናት ሰአት የውጪ በራችንን በቁልፉ ‹‹ቃ›› አድርጎ ከፍቶ ላይገባ፣ ካሁን በኋላ ሳመሽ በረንዳ ላይ ጋቢውን ለብሶ እሳት ጎርሶ ጠብቆ ላይቆጣኝ፣ ካሁን በኋላ የአመት በአል ድፎ እየሳቀ ላይቆርስ፣ ካሁን በኋላ ልጄን፣ የልጅ ልጁን አቅፎ ላይስም… ሞተ።
አባቴ ሞተ።
ክትት አለ። አባቴ አፈር ሊሆን ሞቶ በሳጥን መጣ።
ለቀስተኞች ‹‹ላያስችል አይሰጥምና ቻይው›› ይሉኛል። ሃዘኑን ቢሰጠኝም መቻያውን እንዳቀበለኝ በምን አወቁ?
‹‹እኛም እንከተለዋለን፣ ሞት እኮ አይቀርም..ሁሉም ተራውን ጠባቂ ነው ›› ይሉኛል። የእኛ በተራችን እሱን መከተል የሱን የዛሬ ሞት ያቀልለዋል የሚለው መደምደሚያ ላይ እንዴት ብለው ደረሱበት?
ቀዳዳዎች።
ወሬኞች።
ከሁሉ በላይ ግን የሚብሱት ‹‹ ሁሉ ነገር ለበጎ ነው። ይሄም ለበጎ ነው›› ባዮቹ ናቸው።
ደደቦች።
ይሄን እንዳሉ እዛው ወደ አመድነት ቢቀየሩ እመኛለሁ።
የጨው አምድ ቢሆኑ እፈልጋለሁ።
ሲኖ ትራክ እየከነፈ መጥቶ ቢደፈጥጣቸው፣ ዳምጠው መኪና መጥቶ ቢዳምጣቸው፣ የመቶ አመት ዛፍ ግ-ን-ድ-ስ ብሎባቸው ክልትው ቢሉ ደስ ይለኛል።
ኤሌክትሪክ ቢያደርቃቸው፣ ትንታ በአንድ ጊዜ ዝም-ጭጭ ቢያደርጋቸው እርክት እላለሁ።
እስቲ አሁን በምን ስሌት ነው የኔ ደግ አባት ከእኛ ቀብቃባ የድሮ አለቃው አቶ ክንፉ በፊት መሞቱ ለበጎ የሚሆነው?
እኮ በምን ሂሳብ ነው የኔ ቅን አሳቢ አባት ከዚያች መሰሪ ጎረቤታችን ንግስት በፊት አፈር መሆኑ ለበጎ ነው የሚያሰኘው?
ምን ሲሆን ነው የኔ አለም- የኔ ሁለንተና- አባቴ… ከነዚህ ወሬኞች በፊት ድንጋይ መሸከሙ ለጥሩ የሚሆነው?
በጎነቱስ ለማን ነው?
አፅናንተው ሞተዋል። እርጉሞች።
ሰው እንደኔ ቀኑ ሲጨልምበት፣
የአለም ውሃ ልክ ሲዛባበት፣ ነገር ሁሉ ሲዛነፍበት ‹‹እንዴት ያለው ክፉ ነገር አገኘህ…እንዴት ያለው መጥፎ እድል አጋጠመሽ!›› ብሎ በማፅናናት ፈንታ፣ ክፉን ደግ፣ ጨለማውን ብርሃን፣ መራራውን ጣፋጭ፣ ሜዳውን ገደል ለማድረግ የሚሞክሩ ሰዎች ይፈትኑኛል።
በንዴት አግመው እጄን ያንቀጠቅጡታል።
ፀጉሬን ያቆሙታል።
ጥርሴን ያፋጩታል።
ሁሉም ነገር እኮ በጎ ጎን የለውም። ክፉ ነገር ሁሉ እኮ በጎ ተከታይ የለውም።
አንዳንዱ ጨለማ እኮ አይነጋም።
እንደኔ አባት ሞት ያለው ነገር የአለም ጨካኝነት ውጤት ነው።
ክፉ ብቻ ነው።
አስጠሊታ ብቻ ነው።
ጨካኝ ብቻ ነው።
መራር ብቻ ነው።
ገደል ብቻ ነው።
በቃ።
ሁለት ወልዳ አንዱ የሞተባት እናትን ‹‹አይዞሽ ቢያንስ አንዱ ልጅሽ አለልሽ›› ማለት ማፅናናት ነው?
ሁለት እንቁላል ኖሯት አንዱ አልተሰበረባትም እኮ!
አንድ አይነት አይደሉም። ልጆች ናቸው። ሰዎች ናቸው። መልካቸው ይለያያል። ሳቃቸው ይለያያል። ስማቸው ይለያያል። ህልማቸው ይለያያል። ሲወለዱ እንኳን ምጣቸው ይለያያል።
አንድ እግሩን በአደጋ የተቀማ ወጠምሻን፣ ‹‹ ቢያንስ ሌላኛው እግርህ ተርፏል››
አንድ አይኗ የጠፋን ሴት፣ ‹‹ ቢያንስ አንዱ ቀርቶልሻል››
‹‹ትዳሬ ፈረሰ›› ብሎ የሚተክዝ ጎልማሳን፣ ‹‹ሁሉም ነገር ለበጎ ነው ቢያንስ የትዳርን ሕይወት አጣጥመኸዋል››
‹‹ልጅ አስወረደኝ›› የምትል ሴትን ፣‹‹ ቢያንስ አርግዘሽ ነበር። እንግዲህ ሁሉም ነገር ለበጎ ነው ላያድግ ይችል ነበር›› ማለት ማፅናናት ነው?
እንደኔ አባት ሞት ያለው ነገር የአለም ጨካኝነት ውጤት ነው።
ክፉ ብቻ ነው።
አስጠሊታ ብቻ ነው።
ጨካኝ ብቻ ነው።
መራር ብቻ ነው።
ገደል ብቻ ነው።
በቃ።
ስለዚህ አነዚህ ቀፈፊዎች ፤
በጥቁር ደመናዬ ላይ ቀስተ ደመና ለመሳል ከሚሞክሩ፣
በጥቁር ሰማዬ ላይ የብድር ፀሃይ ከሚያንጠለጥሉ፣
በጨለማ መንገዴ ላይ አይን የሚያውክ ፓውዛ ከሚተክሉ፣
የለበስኩት ማቅ ጨርቅ ላይ ደማቅ ጥለት ከሚሸምኑ፣
ይሄንን አንጀት በጣሽ ሃዘን በዙሪያ ጥምጥም ለበጎ ከሚያደርጉ፣
‹‹እህቴን! እንዴት ያለው ክፉ ነገር ደረሰብሽ…!እንዴት ያለው መአት መጣብሽ….አይዞሽ›› እያሉ ቢያቅፉኝ፣ እያለቀሱ ቢያላቅሱኝ፣ ለሃዘኔ የሚመጥነውን እውቅና ቢሰጡልኝ….
…ምንኛ ባፅናኑኝ።
2 Comments
hiwot emishaw betam enwodishalen enadenkishalen enakebrishalenm…edime tena yistilin
Dear Heywot Emeshaw…!
Selamta and greetings from across the seas!
.I read almost all your essays .Unquestionably you are one of the most audibly talented Ethiopian prose writer woman. Your style is shiningly forthcoming and unique .And What an acute sense of observation laced with saucy colloquial Amharic.!.
All the germs and ingredients of a Mistress writer are there… An eye for micro details, A witty and detached sensitivity and responsible sensibility, prolific versatility,and most of all -Language in its decorous poetic-prose from!.
Some of your approaches to sexual mores may not be palatable for some readers who come from ”other times”, and of different ethical persuations and standards, and at times could grate on one’s ears. However Your mellifluous poetry saves it effectively .
Admittedly the morals inherent to the Amharic language which is founded on the ancient Judaeo-Christian fabrics of the society; could at time be restricting and constricting to ‘modernist art”. Mind you dear.All art is modern for its time.
Nevertheless, artistic innovations and revolutionary avant-gardism should be life enhancing and uplifting within the milieu of ‘controlled chaos”. Otherwise crass imitations of post modernism and other nameless western styles will rob it of its gem qualities ,makes it short lived and. lead it to an early demise. And you come across as a promising great writer. with all the potential to avoid such a hinderin quagmire.
Ideally one could only wish if a woman of your ”quill- calibre” and original sensitivity be introduced with writers such as George .L.Borgess – Ellias Canetti-susana sontag and.Xavier Marias.Alberto Manguel etc. As well as have a glean from the classics of your Ethiopic heritage which would cement and encrust the rubies and emeralds immured in you.
I am suggesting this only because I couldn’t help sensing the range, singularity and prospective future evolution of your soul, as one could clearly sense it in your writing.
The author of this tiny sliver of a comment asks for an apology for not addressing you in your native Amharic tongue,and in the language which you are serving with a princessly flare.
Pending on our future connection I promise to do so.
For now…
With *Selamta ! and *Feqkri !.
Jamoki —from LOndon..
‘